اثر قدرت بذر و پیش تیمار بر قابلیت جوانه زنی و استقرار گیاهچه های گلرنگ تحت شرایط تنش شوری و اسمزی

پژوهش حاضر در سال 1390 در آزمایشگاه فیزیولوژی و تکنولوژی بذر دانشکده ی کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. بررسی اثر فاکتورهای آزمایش بر مولفه های جوانه زنی در 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی نیز شامل دو سطح فرسودگی (96 و 80 درصد بذور زنده)، پنج سطح تنش شوری و اسمزی (شاهد، پتانسیل آبی 3/0- و 6/0- مگاپاسکال تحت تنش شوری و پتانسیل آبی 3/0- و 6/0- مگاپاسکال تحت تنش اسمزی) و سه سطح پیش تیمار (شاهد، پیش تیمار هورمونی و پیش تیمار آبی) بود. جهت ایجاد بذور برخوردار از سطوح قدرت متفاوت و تعیین بهترین زمان پیش تیمار، آزمون های مقدماتی جوانه زنی و رشد گیاهچه انجام شد. اطلاعات حاصل در آزمون های اصلی جوانه زنی به کار رفت. نتایج نشان داد که افزایش سطح فرسودگی بذر و تنش شوری و اسمزی اثرات بازدارنده ای بر قابلیت جوانه زنی، درصد بذور زنده، سرعت جوانه زنی، شاخص طولی قدرت، وزن خشک و طول گیاهچه داشتند. اثر پیش تیمار بر درصد بذور زنده و وزن خشک گیاهچه معنی دار نبود، اما درصد و سرعت جوانه-زنی، شاخص طولی قدرت و طول گیاهچه را افزایش داد. با افزایش سطح فرسودگی بذور و همچنین سطح تنش های شوری و اسمزی میزان کلروفیل a و b در گیاهچه کاهش یافت در حالی که پیش تیمار اثر بهبود دهنده ای بر میزان کلروفیل a و b گیاهچه داشت. پیش تیمار بر مقدار پرولین و فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاهچه های گلرنگ اثر معنی داری نداشت در حالی که با افزایش سطح تنش شوری و اسمزی، مقدار پرولین و فعالیت ویژه آنزیم پراکسیداز گیاهچه های گلرنگ افزایش داشت. افزایش سطح فرسودگی بذور باعث کاهش در فعالیت آنزیم پراکسیداز شد در حالی که میزان پرولین گیاهچه ها را افزایش داد.